โดย อะสัน หมัดอะดั้ม
ผู้เป็นมุสลิมและมุสลิมะฮทุกคนพึงระลึกอยู่เสมอว่า ศาสนาอิสลาม เป็นศาสนาของอัลลอฮ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ที่ประทานให้แก่มวลมนุษย์ โดยผ่านท่านศาสนทูตของพระองค์ มุหัมหมัด ศอ็ลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม และสิทธิในการบัญญัติคำสอนศาสนาเป็นของอัลลอฮ ศาสนาอิสลาม ไม่ใช่มาจากความคิดเห็นของมนุษย์ ดังนั้นการอ้างสิ่งใดว่า เป็นศาสนา ก็ต้องอ้างอิงหลักฐานหรือที่มา
อัลหาฟีซ อิบนุหะญัร กล่าวว่า
الرأي إذا كان مستنداً إلى أصل من الكتاب أو السنّة أو الإجماع فهو المحمود، وإذا كان لا يستند إلى شيء منها فهو المذموم
ความคิดเห็น เมื่อปรากฏว่ามันถูกอ้างอิงไปยังที่มาจากอัลกุรอ่าน หรืออัสสุนนะฮ หรือ อัลอิจญมาอฺ มันเป็นสิ่งที่ได้รับการชมเชย และเมื่อปรากฏว่า มันไม่ได้ถูกอ้างอิงไปยังสิ่งใดจากมัน มันเป็นสิ่งที่ได้รับการตำหนิ” – ดู ฟัตหุ้ลบารีย์ กิตาบุลเอียะติศอม บทว่าด้วยสิ่งที่ถูกกล่าวถึงจากการตำหนิการใช้ความเห็น
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวถึงภัยร้ายของการตอบปัญหาศาสนาด้วยความคิดเห็นโดยไม่มีความรู้ว่า
إن الله لا يقبض العلم انتزاعاً ينتزعه من العباد، ولكن يقبض العلم بقبض العلماء، حتى إذا لم يبق عالماً، اتخذ الناس رؤوساً جهالاً، فسُئلوا، فأفتوا بغير علم، فضلّوا وأضلّوا
แท้จริงอัลลอฮ จะไม่เอาความรู้โดยการถอนถอนมันออกจากบรรดาบ่าว แต่พระองค์ทรงเอาความรู้ไป ด้วยการเอาชีวิตของบรรดาผู้รู้ จนกระทั่งผู้มีความรู้ไม่หลงเหลืออยู่เลย มนุษย์จึงยึดเอาบรรดาคนที่ไม่มีความรู้เป็นผู้นำ แล้วต่อมาพวกเขาถูกถาม(เกี่ยวกับประเด็นปัญหาต่างๆ) พวกเขาก็จะเฉลยปัญญหา(ฟัตวา) โดยไม่มีความรู้ ดังนั้นพวกเขาหลงผิด และพวกเขาทำให้ผู้อื่นหลงผิดด้วย” - ดู เศาะเฮียะอัลบุคอรี หะดิษหมายเลข 100 บทว่าด้วยความรู้ถูกเอาไปอย่างไร
รายงานอิบนิมัสอูด เราะฏิยัลลอฮุอันฮู กล่าวว่า
"إنكم ستجدون أقواماً يزعمون أنهم يدعونكم إلى كتاب الله وقد نبذوه وراء ظهورهم، فعليكم بالعلم وإياكم والتبدع
“แต้จริงต่อไปพวกท่านจะพบบุคคลกลุ่มหนึ่ง พวกเขาเข้าใจว่า พวกเขาเชิญชวน(ดะอฺวะฮ)พวกท่าน ไปสู่กิตาบุลลอฮ ทั้งๆที่ความจริง พวกเขาได้ทิ้งมันไว้เบื้องหลังของพวกเขา ดังนั้น หน้าที่ของพวกท่านจะต้องมีความรู้ และพวกท่านพึงระวัง การอุตริบิดอะฮ” – ดู บันทึกโดย อัดดาริมีย์ หะดิษหมายเลข 143
และท่านอิบนุมัสอูด (เราะฏิยัลลอฮุอันฮุ) กล่าวว่า
ليس عام إلا الذي بعده شر منه، لا أقول عام أخصب من عام، ولا أمير خير من أمير، ولكن ذهاب العلماء، ثم يحدث قوم يقيسون الأمور بآرائهم فيُهدم الإسلام
“ ไม่มีปีใด นอกจาก ปีหลังจากนั้นเลวร้ายกว่ามัน ฉันไม่ได้กล่าวว่า(ไม่ได้หมายความว่า ปีหนึ่ง มีความอุดมสมบูรณ์กว่าปีหนึ่ง ,ฉันไม่ได้(หมายความว่า) ผู้นำคนหนึ่งดีกว่า ผู้นำคนหนึ่ง แต่ (ฉันหมายถึง) การสูญเสีย
บรรดาผู้มีความรู้ ในหมู่พวกท่าน ต่อมา จะปรากฏคนกลุ่มหนึ่ง พวกเขาได้เอาเรื่องต่างๆมาเทียบ(กิยาส)กับบรรดาความเห็นของพวกเขา แล้วอัลอิสลาม ก็ถูกทำลาย” – ดู ฟัตหุ้ลบารีย์ กิตาบุลเอียะติศอม เล่ม 13 หน้า 283
ท่านอุมัร บิน อัลคอ็ฏอ็บ กล่าวว่า
اتقوا الرأي في دينكم
พวกท่านพึงระวัง ความคิดเห็นในเรื่องศาสนาของพวกท่าน” – อัลมัดคอล อิลา อัสสุนันอัลกุบรอ ของท่าน อัลบัยฮะกีย์ หน้า 192 หะดิษหมายเลข 217
จากรายละเอียดข้างต้น สอนให้ระวัง การใช้ความคิดเห็นในเรื่องศาสนาและรวมถึงให้ระวังการเอาความคิดเห็นของผู้อื่นมาทำเป็นคำสอนศาสนาแล้วนำเอาไปปฏิบัติ ผลก็คือ หลงผิดทั้งผู้ให้และผู้รับ เข้าตำรา “คนตาบอด จูงคนตาบอด” แล้วจะเดินตรงทางได้อย่างไร
..................
والله أعلم بالصواب
