อนุรักษ์มรดกอิสลาม

[al-azhary]

3- และมุสลิมรายงานไว้ ซอเฮี๊ยะหฺมุสลิม เล่ม 1 หน้า 469 ในหะดิษที่ 304 จากหะดิษของท่านอะนัส บิน มาลิก (ร.ฏ.) เขากล่าวว่า

أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قنت شهرا. يدعو على أحياء من أحياء العرب. ثم تركه

ความว่า "แท้จริง ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ ได้ดุอากุนูตสาปแช่งกลุ่มชนอาหรับ(มุชริกีน)หนึ่งเดือน หลังจากนั้น ท่านนบีก็ได้ทิ้งมัน "

ดังนั้น หะดิษนี้จึงมีความชัดเจนว่า ท่านนบี(ซ.ล.)ทิ้งดุอาอฺกุนูตสาปแช่ง โดยพิจารณาจากคำว่า ( ثم تركه ) (หลังจากนั้นท่านนบีก็ได้ทิ้งมัน) คือท่านนบี(ซ.ล.)ได้ทิ้งการสาปแช่งพวกเขา ไม่ใช่ทิ้งพื้นฐานการกุนูตในละหมาดซุบหฺ

4- ได้มาสนับสนุนให้กับความหมายดังกล่าวเช่นกัน โดยการรายงานของมุสลิม ในซอเฮี๊ยะหฺของท่าน เล่ม 1 หน้า 468 หะดิษที่ 298 จากท่านอัยยูบ จากมุหัมมัด เขากล่าวว่า

قلت لأنس : هل قنت رسول الله صلى الله عليه وسلم في صلاة الصبح؟ قال : نعم. بعد الركوع يسيرا

ความว่า "ฉันได้กล่าวกับท่านอะนัสว่า ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.)ได้อ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺหรือไม่ ? ท่านอะนัสกล่าวว่า ใช่แล้ว (ท่านนบีอ่าน)หลังร่อกั๊วะเล็กน้อย "

[al-azhary]

5- ท่านอัลบัซซฺาร ได้รายงานไว้ในหนังสือ กัชฟุลอัสตาร เล่ม 1 หน้า 269 จากท่านอะนัสว่า

أن رسول الله صلى الله صلى الله عليه وسلم قنت حتى مان وأبوبكر حتى مات وعمر حتى مات

ความว่า " แท้จริงท่านร่อซุลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.) ได้ทำการกุนูตจนกระทั้งเสียชีวิต และท่านอบูบักรอ่านกุนูต จนกระทั้งเสียชีวิต และท่านอุมัรอ่านกุนูต จนกระทั้งเสียชีวิต " อัลหาฟิซฺ นูรรุดดีน อัลหัยษะมีย์ ได้กล่าวไว้ในหนังสือ มัจญฺมะอฺ อัซซะวาอิด เล่ม 2 หน้า 139 ว่า บรรดานักรายงานหะดิษนี้ เชื่อถือได้

ฉะนั้น จากบรรดาหะดิษเหล่านี้ ย่อมชี้อย่างชัดเจนว่า ไม่มีการค้านกันระหว่างหะดิษ "ที่ท่านนบีได้อ่านกุนูตหนึ่งเดือนหลังจากนั้นท่านก็ทิ้งมันไป " และหะดิษ "ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.)ยังคงอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺจนกระทั้งท่านได้จากโลกนี้ไป" โดยที่หลัการอุซูลุลฟิกห์นั้น ระบุว่า จำเป็นต้องรวมระหว่างหลักฐานต่างๆ หากมีความสามารถรวมได้ และการรวมในกรณีนี้นั้น สามารถรวมได้อย่างชัดเจน

6- รายงานท่านอะนัส บิน มาลิก เขากล่าวว่า

ما زال رسول الله صلى الله عليه وسلم يقنت في الفجر حتى فارق الدنيا

ความว่า" ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.)ยังคงอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺจนกระทั้งท่านได้จากโลกนี้ไป"
รายงานหะดิษนี้ โดยอิมามอะหฺมัด ไว้ในมุสนัด เล่ม 3 หน้า 162 ดู หนังสือ อัลฟัตหฺ อัรร๊อบบานีย์ เล่ม 3 หน้า 302 และได้รายงานโดยท่าน อัลบัรซฺาซ โดยที่ อัลหาฟิซฺ อัลฮัยษะมีย์ ได้กล่าวไว้ในหนังสือ มัจญฺมะอฺ อัซซะวาอิด เล่ม 2 หน้า 139 ว่า บรรดานักรายงานหะดิษนี้ เชื่อถือได้ และท่านอัลบัยฮะกีย์ ได้รายงานไว้ในหนังสือ อัสสุนัน อัลก๊อบรอ ของท่าน เล่ม 2 หน้า 102 และทำการถ่ายทอดการซอเฮี๊ยะหฺของท่านอัลหากิม และท่านอัลบัยฮะกีย์ก็ยอมรับในการยืนยันถึงความซอเฮี๊ยะหฺ และท่านอัรดารุกุตนีย์ ได้รายงานไว้ใน หนังสือสุนัน ของท่าน เล่ม 2 หน้า 39 และท่านอับดุล อัรร๊อซซาก ได้รายงานในหนังสือ อัลมุซันนัฟ ของท่าน เล่ม 3 หน้า 110 และอิบนุ อบี บัยบะฮฺ กล่าวไว้ใน หนังสือ อัลมุซันนัฟ เล่ม 2 หน้า 312 และท่านอัลบุฆอวีย์ ได้รายงานในหนังสือ ชัรหฺ อัสสุนนะฮฺ เล่มที่ 3 หน้า 124 ท่านอิมาม อันนะวาวีย์ (ร.ฏ.) ได้กล่าวไว้ ใน หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ ว่า หะดิษนี้ เป็นหะดิษที่ซอเฮี๊ยะหฺ ซึ่งได้รายงานโดยกลุ่มหนึ่งจากนักหะดิษ และพวกเขาถือว่าเป็นหะดิษซอเฮี๊ยะหฺ และส่วนหนึ่งจากผู้ระบุถึงความซอเฮี๊ยะหฺของหะดิษนี้นั้น อาธิเช่น อัลหาฟิซฺ อบู อับดิลลาฮฺ มุหัมมัด บิน อลี อัลบัลคีย์ ท่านอัลหากิม ท่านอัลบัยฮะกีย์ และได้รายงานโดยท่าน อัดดารุกุตนีย์ จากหนทางต่างๆ ด้วยบรรดาสายรายงานที่ซอเฮี๊ยะหฺ " ดู อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 504

[al-azhary]

7- ท่านอัลบัยฮะกีย์ได้รายงานไว้ใน หนังสือ อัสสุนัน อัลก๊อบรอ ของท่าน ว่า

عن العوام بن حمزة قال : سألت أبا عثمان عن القنوت فى الصبح بعد الركوع قلت : عمن ؟ قال عن أبى بكر وعمر وعثمان رضى الله عنه .

ความว่า " รายงานจาก อัลเอาวาม บิน หัมซะฮฺ เขากล่าวว่า ฉันได้ถามอบูอุษมาน จากเรื่องกุนูตในละหมาดซุบหฺ หลังจากร่อกั๊วะ ฉันกล่าวว่า จากใครหรือ ? เขากล่าวว่า จากอบูบักร อุมัร และอุษมาน " ท่านอัลบัยฮะกีย์กล่าวว่า หะดิษนี้ หะซัน ดู อัสสุนัน อัลก๊อบรอ เล่ม 2 หน้า 202

8- ท่านอัลบัยฮะกีย์ได้รายงานไว้ใน หนังสือ อัสสุนัน อัลก๊อบรอ ของท่านเช่นกัน ว่า

وعن عبد الله بن معقل قال : قنت على رضى الله عنه فى الفجروهذا عن على صحيح مشهور

ความว่า "และรายงานจาก อับดุลเลาะฮฺ บิน มะอฺกิล เขากล่าวว่า ท่านอลี(ร.ฏ.) ได้ทำการอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺ และ(ท่านบัยฮะกีย์กล่าวว่า) หะดิษนี้ ที่รายงานจากท่านอลีนั้น ซอเฮี๊ยะหฺ เป็นที่เลื่องลือ " ดู อัสสุนัน อัลก๊อบรอ เล่มที่ 2 หน้าที่ 204

[al-azhary]

แก้ต่างการกล่าวฏออีฟของชัยคฺ อัลบานีย์ กับหะดิษกุนูตในซุบหฺ

ชัยคฺ อัลบานีย์ ได้กล่าวหะดิษ " ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.)ยังคงอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺจนกระทั้งท่านได้จากโลกนี้ไป" ไว้ใน หนังสือ ซิลซิละฮฺ อัฏฏ่ออีฟะฮฺ เล่ม 3 หน้า 384 และหุกุ่มหะดิษดังกล่าวว่า มุงกัร และเขาได้ทำการฏออีฟกับ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ ซึ่งได้รายงานจาก อัรร่อบิอฺ บิน อะนัส จากท่านอะนัส บินมาลิก

เราจะทำการถ่ายทอดและคัดลอกคำกล่าวของ อัลบานีย์ทีละประเด็น และวิจารณ์ทีละประเด็นๆไป

1- อัลบานีย์ได้กล่าวถ่ายทอดคำกล่าวของ อัตตุรกุมานีย์ ที่ได้ทำการวิจารณ์ ท่านอัลบัยฮะกีย์ ที่ว่า
" สายรายงานหะดิษ จะซอเฮี๊ยะหฺได้อย่างไร ? โดยที่ผู้รายงานหะดิษ จาก ท่านอัรรอเบี๊ยะอฺ คืออบูญะฟัร อีซา บิน ฮามาน อัรรอซีย์ ซึ่งเขาได้ถูกกล่าววิจารณ์ อิมามอิบนหัมบัลและอันนะซาอีย์กล่าวว่า " เขานั้นไม่แข็งแรง " และอบูซุรอะฮฺ กล่าวว่า " เขานั้น รายงานเครือบแครงเป็นอย่างมาก" และอัลฟัลลาสกล่าวว่า "เขามีความจำไม่ดี" และอิบนุหิบบานกล่าวว่า "เขาได้เล่า บรรดาหะดิษมุงกัน จากบรรดาผู้ที่มีชื่อเสียง" ดูเพิ่มเติม หาชียะฮฺ อัสสุนัน อัลบัยฮะกีย์ จากคำพูดของอัตตุรกุมาน เล่ม 2 หน้า 202

2- อัลบานีย์ ได้ถ่ายทอดคำพูดของ อิบนุ ก๊อยยิม จากหนังสือ ซาดุมะอาด ว่า
อบูญะฟัร (อัรรอซีย์) นั้น ท่านอะหฺมัดและคนอื่นๆกล่าวว่า เขานั้น ฏออีฟ และอิบนุมะดินีย์กล่าวว่า " เขานั้นรายงาน(ความจำ)สับสน " และอบูซุรอะฮฺกล่าวว่า " เขานั้นรายงานเครือบแครงอย่างมาก " ..... ครูของเรา คือ อิบนุตัยมียะฮฺ ได้กล่าวแก่ฉันว่า และสายรายงานนี้......และจดมุ่งหมายก็คือ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ เจ้าของบรรดาหะดิษมุงกัร ที่ไม่สามารถนำมาอ้างหลักฐานได้เลย ด้วยกับสิ่งที่เขาได้รายงานเพียงแค่คนเดียว จากนักหะดิษ " ดูเพิ่มเติมที่ หนังสือ ซาดุลมะอาด เล่ม 1 หน้า 267

[al-azhary]

วิจารณ์คำกล่าวของอัลบานีย์

ประเด็นที่ 1 ท่านอิบนุ อัตตุรกุมานีย์ นั้นมีใจไม่เป็นธรรมเกี่ยวกับประเด็นนี้ ยิ่งไปกล่าวนั้น เขาก็ผิดพลาดด้วย โดยที่คำวิจารณ์ของท่าน อัลบัยฮะกีย์นั้น ถูกต้องอย่างไม่ต้องสงสัยการกับการกล่าวว่าหะดิษนี้ซอเฮี๊ยะหฺ เนื่องจากอิบนุ อัตตุรกุมานีย์ ถ่ายทอดเพียงคำกล่าววิจารณ์ของนักหะดิษที่ตำหนิวิจารณ์อบูญะฟัร อัรรอซีย์ โดยที่อิบนุ อัตตุรกุมานีย์ไม่เคยถ่ายทอดคำกล่าวของอุละมาอฺหะดิษที่ทำการชมเชยและรับรองความเชื่อถือกับอบูญะฟัร อัรรอซีย์เลย ซึ่งหากเขาได้ทำการถ่ายทอดอย่างแท้จริงแล้ว ก็จะประจักษ์อย่างชัดเจนถึงหนทางฏออีฟในหะดิษของอบูญะฟัร อัรรอซีย์ โดยที่ความจริงแล้ว การฏออีฟหะดิษของ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ นั้น เจาะจงเฉพาะ ในสายรายงาน จาก มุฆีเราะฮฺ เท่านั้น แต่หะดิษกุนูตซุบหฺที่เรากำลังพูดถึงนี้ รายงานจาก อัรร่อเบี๊ยะ ไม่ใช่ มุฆีเราะฮฺ

ประเด็นที่ 2 การที่อัลบานีย์ยึดคำพูดของ อิบนุ อัตตุรกุมานีย์ โดยที่ไม่ความรอบครอบในการถ่ายทอดคำพูดของเขา และคำพูดของอัลบานีย์นั้น ก็ไม่มีความเป็นธรรมอย่างที่ทราบกันดี กล่าวคือ หากเขาพบคำพูดหรือสิ่งที่ตรงกับอารมณ์ที่เขาต้องการแล้ว เขาก็จะยอมรับและไม่ทำการวิจารณ์อะไรเลย

[al-azhary]

ประเด็นที่ 3 อัลบานีย์ยึดคำพูดของ อิบนุ ก๊อยยิม และอิบนุตัยมียะฮฺ ซึ่งเป็นที่ยอมรับไม่ได้ เนื่องจากว่าทั้งท่านอิบนุก๊อยยิมและอิบนุตัยมียะฮฺนั้น ได้ทำการถ่ายทอดเพียงแค่คำกล่าววิจารณ์ของนักหะดิษที่ตำหนิวิจารณ์อบูญะฟัร อัรรอซีย์ โดยที่อิบนุ ก๊อยยิม และอิบนุตัยมียะฮฺ ไม่เคยถ่ายทอดคำกล่าวของอุละมาอฺหะดิษที่ทำการชมเชยและรับรองความเชื่อถือกับอบูญะฟัร อัรรอซีย์เลย ยิ่งไปกว่านั้น อิบนุก๊อยยิม ยังตัดทอนคำพูดของอิบนุ อัลมะดินีย์ และไม่ยอมอธิบายให้ชัดเจนว่า อิมามอะหฺมัด บิน หัมบัลนั้น ได้มีอีกสายรายงานหนึ่งที่ได้ทำการชมเชยและให้ความเชื่อถือกับ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ ซึ่งดังกล่าวนี้ ย่อมชี้ให้เห็นถึงความตะอัศศ๊อฟของ อิบนุก๊อยยิม และอิบนุตัยมียะฮฺ เกี่ยวกับความเห็นของเขาทั้งสอง ที่เกี่ยวกับหะดิษนี้ เพื่อให้ตรงกับแนวทางที่ตนเองต้องการ และอัลบานีย์ก็ตามทั้งสองโดยที่ไม่ตรวจสอบให้ชัดเจน ก็เป็นการเพิ่งความตะอัสศุฟเข้าไปอีกอย่างไร้ประโยชน์

ประเด็นที่ 4 อัลบานีย์พยายามปกปิดสถานะภาพของ อบูญะอฺฟัร อัรรอซีย์ โดยไม่ทำการชี้แจงอย่างละเอียดถี่ถ้วนในเรื่องการวิจารณ์ของอุละมาอฺหะดิษเกี่ยวกับอบูญะอฺอัรรอซีย์ ดังกล่าวย่อมชี้ให้เห็นว่า อัลบานีย์ได้ทำการถ่ายทอดโดยปราศจากอะมานะฮฺในเชิงวิชาการ และคำนึงแต่เพียงสิ่งที่ตรงกับอารมณ์ที่ตนเองปราถนาเท่านั้น

หากอัลบานีย์หรือผู้ยึดถืออัลบานีย์ กล่าวว่า "หลักการที่ได้กำหนดไว้ในหลักพิจารณาหะดิษนั้น คือเมื่อการตำหนิที่ถูกชี้แจงรายงาน ค้านกับการยืนยันให้ความเชื่อ ก็เอาการตำหนิที่ถูกชี้แจงอยู่ก่อน "

เราขอตอบว่า ดังกล่าวนั้น ย่อมไม่เสมอไป เพราะมีผู้ที่ ثقة ถือเชือมากมาย ที่นักวิชาการหะดิษบางส่วนได้ทำการวิจารณ์ แต่ก็ไม่ทำให้ต้องทิ้งหะดิษของเขาไป จนกระทั้งว่า อิมาม อัซซะฮะบีย์ ได้ทำการประพันธ์หนังสือที่เป็นการเฉพาะเกี่ยวกับประเด็นนี้ ซึ่งชื่อว่า

معرفة الرواة المتكلم فيهم بمالا يوجب الرد

"การรู้จักบรรดานักรายงานที่ได้รับการวิจารณ์ด้วยกับสิ่งที่ไม่ทำให้ต้องถูกปฏิเสธ"

เมื่อเป็นเช่นนี้ เราก็ต้องทำการพิจารณาในสถานะภาพของผู้รายงานอย่างแท้จริง โดยที่เราจะไปตักลีดผู้อื่นโดยไม่ทำความเข้าใจหรือตะอัสศุฟเหมือนอย่างกรณีนี้นั้นคงไม่ได้

[al-azhary]

ประเด็นที่ 5 อัลบานีย์ ได้กล่าวถ่ายทอดคำพูดของ อิบนุ อัตตุรกุมานีย์ ว่า แท้จริง อิบนุหิบานกล่าวว่า " ว่า "เขา(อบูญะฟัร อัรรอซีย์)ได้เล่า บรรดาหะดิษมุงกัน จากบรรดาผู้ที่มีชื่อเสียง" ซึ่งความจริง ในกรณีดังกล่าวนี้ ไม่จำเป็นต้องปฏิเสธหะดิษของเขา และไม่จำเป็นต้องถึงกับกล่าวว่า เขานำมาเป็นหลักฐานไม่ได้ เนื่องจากว่าเมื่อนักวิชาการหะดิษกล่าวถึงคำว่า " ได้เล่าบรรดาหะดิษมุงกัร" นั้น ส่วนมากแล้วพวกเขาหมายถึง "รายงานเพียงคนเดียว" หากเราอยากทราบรายละเอียดเรื่อง หะดิษมุงกัร ก็โปรดกลับไปดูในวิชาหลักพิจารณาอัลหะดิษครับ เราลองมาดูตัวอย่างของนักรายงานรายงานหะดิษมุงกัร(แบบรายงานเพียงคนเดียว) แต่บรรดาอุละมาอฺหะดิษ ก็เอาเขาเข้าไปไว้ในบรรดาซอเฮี๊ยะฮฺของพวกเขาด้วยเช่นกัน

ท่านอิบนุหะญัร ได้กล่าวรายงานของ นักรายงานที่มีนามว่า بريد بن عبد الله บะรีด บิน อับดิลลาหฺ ซึ่งเป็นนักรายงานของสุนันทั้ง 6 ท่านหาฟิซ อิบนุหะญัรกล่าวว่า

وثقه ابن معين والعجلى والترمذى وأبوداود وقال النسائى ليس به بأس وقال مرة ليس بذلك القوى، وقال أبو حاتم ليس بالمتين يكتب حديثه، وقال إبن عدى: صدوق وأحاديثه مستقيمة وأنكر ماروى حديث إذا أراد الله بأمة خيرا قبض نبيها قبلها مع ذلك فقد أدخله قوم فى صحاحهم وقال أحمد وغيره يطلقون المناكير على الأفراد المطلقة .

ความว่า" เขานี้(คือบะรีด บิน อับดิลลาห์) ท่านอิบนุมะอีน ท่านอัลอิจญฺลีย์ ท่านอัตติรมิซีย์ และท่านอบูดาวูด ได้ให้ความเชื่อถือ และท่านอันนะซาอีย์กล่าวว่า " เขานั้นไม่เป็นไร" และบางครั้งท่านอันนะซาอีย์กล่าวว่า "เขาคนดังกล่าวนี้ไม่แข็งแรง" และท่านอบูหาติมกล่าวว่า "เขานั้น(ความจำ)ไม่มั่นคง โดยที่หะดิษของเขาก็ถูกบันทึกได้ และอิบนุ อะดีย์กล่าวว่า "เขาเป็นคนที่พูดจริง และบรรดาหะดิษของเขาเที่ยวตรง โดยที่เขาถูกตำหนิสิ่งที่มีหะดิษรายงานว่า "เมื่ออัลเลาะฮฺทรงประสงค์ความดีกับประชาชาติหนึ่ง พระองค์ก็จะเอาชีวิตนบีของประชาชาติ ที่อยู่ก่อนประชาชาตินั้น " พร้อมกับดังกล่าว(คือมีรายงานที่มุงกัร) กลุ่มหนึ่งของอุละมาอฺหะดิษก็นำเขาเข้าไปอยู่ในบรรดาหนังสือซอเฮี๊ยะหฺของพวกเขา และท่านอะหฺหมัดและคนอื่นๆกล่าวว่า "นักวิชาการหะดิษได้ใช้คำว่า " อันมะนากีร" กับการรายงานอยู่เพียงคนเดียว " ดู หนังสือ ฮัดยุสสารีย์ บทนำหนังสือฟัตหุลบารีย์ หน้า 392

ประเด็นที่ 6 เราจะพิจารณาการวิจารณ์ผู้รายงานของท่านอิบนุหิบบานในรูปแบบทั่วไปนั้นย่อมไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อท่านอิบนุหิบบาล วิจารณ์ค้านกับการให้การยอมรับความเชื่อถือในตัวอบูญะฟัร อัรรอซีย์ ของท่านยะหฺยา บิน มะอีน ท่านอลี อัลมะดินีย์ และท่านอื่นๆ

ท่านอัซซะฮะบีย์กล่าวไว้ในหนังสือ อัลมีซาน ของท่าน เกี่ยวกับ นักรายงานที่มีนามว่า أفلح بن سعيد المدنى อัฟละหฺ บิน สะอีด อัลมะดะนีย์ " ท่านอิบนุหิบบานกล่าวว่า เขาได้รายงานบรรดาหะดิษเมาฏั๊วะ จากบรรดาผู้ที่เชื่อถือได้ โดยที่ไม่อนุญาติอ้างหลักฐานด้วยกับเขา และไม่อนุญาติให้ทำการรายงานจากเขา ไม่ว่าจะสภาพการณ์ใด แต่ฉัน(ท่านอัซซะฮะบีย์)ขอกล่าวว่า ท่านอิบนุหิบานนั้น บางครั้ง เขาจะกล่าวหาผู้ที่เชื่อได้ จนกระทั้ง เหมือนกับว่า เขาไม่รู้ว่าสิ่งอะไรบ้างที่ออกมาจากศรีษะของเขา " ดู เล่ม 1 หน้า 274

ท่านอัซซะฮะบีย์ได้กล่าวไว้เช่นกัน เกี่ยวกับรายละเอียดของ อัยยูบ บิน อับดุสสะลาม ว่า " ท่านอิบนุหิบบาน เป็นผู้ที่ชอบตำหนิ " ดู อัลมีซาน เล่ม 1 หน้า 290

[al-azhary]

ประเด็นที่ 7 อัลบานีย์ได้ถ่ายทอดคำกล่าวจากอิบนุก๊อยยิม ว่า ท่านอิมามอะหฺมัด ได้กล่าวฏออีฟ กับอบูญะฟัร อัรรอซีย์ โดยที่อิบนุก๊อยยิมพยายามปกปิดคำกล่าวของท่านอะหฺมัดอีกรายงานหนึ่ง ซึ่งท่านอะหฺมัดกล่าวเกี่ยวกับ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ ว่า " เขารายงานหะดิษที่ดี" (ดู ซิยัร อะลาม อันนุบะลาอฺ เล่ม 8 หน้า 250 ดังนั้นเมื่อท่านอิบนุก๊อยยิมได้ปิดบังอำพราง อัลบานีย์ก็เจริญรอยตามแบบฉบับนั้นด้วย

ประเด็นที่ 8 อิบนุ ก๊อยยิม ได้กล่าวว่า แท้จริง อิบนุ อัลมะดีนีย์ ได้กล่าวเกี่ยวกับ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ว่า " เขานั้นรายงาน(ความจำ)สับสน " โดยที่ท่านอิบนุ ก๊อยยิม ได้ทำการตัดทอนคำกล่าวของท่าน อิบนุ อัลมะดีนีย์ เพื่อจะซ้อนเร้นอำพราง และอัลบานีย์ก็ตักลีดตามด้วย ซึ่งความจริงแล้ว ท่านอิบนุ อัลมะดีนีย์ได้ไว้อย่างนี้ وهو ثقة عندنا وكان يخلط فيما روى عن مغيرة " เขา(อบูญะฟัร อัรรอซีย์) เป็นที่เชื่อถือได้ ณ ที่เรา โดยที่เขาได้มีความจำสับสน ในสิ่งที่เขาได้รายงานจากมุฆีเราะฮฺ " ดู ตะฮฺซีบ อัตตะฮฺซีบ ของท่านอิบนุหะญัร เล่ม 12 หน้า 60 และ ดู ซิยัร อะลาม อันนุบะลาอฺ เล่ม 8 หน้า 250 ดังนั้น ที่สำคัญใน ณ ที่นี้ก็คือ ท่านอบูญะฟัร อัรรอซีย์นั้น มีความจำสับสน ในสิ่งที่เขาได้รายงาน จากมุฆีเราะฮฺ ทั้งที่หะดิษกุนูตที่เรากำลังกล่าวถึงนี้ อบูญะฟัรไม่ได้รายงานจากมุฆีเราะฮฺ แต่เขาได้รายงานจาก อัรร่อเบี๊ยะอฺ บิน อะนัส และท่านอบูญะฟัรอัรรอซีย์นี้ ท่านยะหฺยา บิน มะอีน กล่าวว่า " เขานั้น ثقة เชื่อถือได้ และท่านอบูหาติมกล่าวว่า เขานั้น ثقة صدوق เชื่อถือได้ และพูดสัจจริง " ดู ซิยัร อะลาม อันนุบะลาอฺ เล่ม 8 หน้า 250

[al-azhary]

ประเด็นที่ 8 สำหรับคำกล่าวของ อิบนุก๊อยยิม และอิบนุตัยมียะฮฺ ในหนังสือ ซาดุลมาอาด ที่อัลบานีย์ได้อ้างอิงเอาไว้ใน ซิลซิละฮฺ ฏ่ออีฟะฮฺ เล่ม 3 หน้า 384 ว่า " อบูญะฟัร อัรรอซีย์ เจ้าของบรรดาหะดิษมุงกัร ที่ไม่สามารถนำมาอ้างหลักฐานได้เลย ด้วยกับสิ่งที่เขาได้รายงานเพียงแค่คนเดียว จากนักหะดิษ "

เราขอกล่าวว่า คำกล่าวของอิบนุก๊อยยิมและอิบนุตัยมียะฮฺนั้น เป็นคำกล่าวที่ไม่ถูกต้อง ด้วยเหตุผล 2 ประการ

1- คำกล่าวของอิบนุก๊อยยิมและอิบนุตัยมียะฮฺที่ว่า " เจ้าของบรรดาหะดิษมุงกัร" นั้น เป็นคำพูดของท่านอิบนุหิบบาน ซึ่งไม่สามารถนำมาพิจารณาได้ในกรณีดังกล่าวนี้ ซึ่งผมได้อธิบายได้แล้ว โปรดกลับไปอ่านทบทวนครับ

2- คำกล่าวของอิบนุก๊อยยิมและอิบนุตัยมียะฮฺที่ว่า "ที่ไม่สามารถนำมาอ้างหลักฐานได้เลย ด้วยกับสิ่งที่เขาได้รายงานเพียงแค่คนเดียว จากนักหะดิษ " ซึ่งคำกล่าวนี้ถือว่าไม่ถูกต้องอย่างยิ่ง (ผมอยากจะพูดว่าเป็นคำกล่าวที่โกหก กลัวว่าบังอะสันจะเคืองเอาอีก) เนื่องจากว่า หะดิษ กุนูต นี้ ท่านอิมามชาฟิอีย์ (ร.ฏ) ถือว่าเป็นหะดิษที่ซอเฮี๊ยะหฺ และเป็นมัซฮับของอิมามขาฟิอีย์ ... และท่านอัลหากิม และอัลบัยฮะกีย์ กล่าวว่าหะดิษกุนูตนี้ซอเฮี๊ยะฮฺ ดู สุนัน ก๊อบรอ เล่ม 2 หน้า 201 ... และท่านอิมามนะวาวีย์ ได้กล่าวยืนยันความซอเฮี๊ยะหฺไว้ในหนังสือ อัลอัซการ ดู หนังสืออธิบายอัลอัซการ ชื่อ อัลฟุตูหาต อัรร๊อบบานียะฮฺ อะลา อัซการ อันนะวาวียะฮฺ เล่มที่ 1 ยุซที่ 2 หน้าที่ 286 และมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 504 ...ท่านอัลบุฆอวีย์ได้กล่าวยอมรับการตัสเฮียะหฺของท่านหากิมไว้ใน ชัรหุสซุนนะฮฺ เล่ม 3 หน้า 124 ...และอาจารย์ของ ท่านหาฟิซ อิบนุหะญัร คือ ท่านอิบนุ อัลมุลักกิน ได้กล่าวหะดิษดังกล่าว ซอเฮี๊ยะหฺ ดู หนังสือ อัลบัดรุลมุนีร ของท่านอิบนุ อัลมุลักกิน เล่ม 3 หน้า 622 และดู หนังสือตั๊วะหฺ ฟะตุลมั๊วะตาจ ของอิบนุ หะญัร อัลฮัยตะมีย์ เล่ม 1 หน้า 303 - 304 ... ท่านอัลหาฟิซ อัลหาซิมีย์ ได้กล่าวหนังสือ อัลเอี๊ยะติบาร ว่า " (หะดิษกุนูตซุบหฺ) เป็นหะดิษที่ซอเฮี๊ยะหฺ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ ที่อยู่ในสายรายงานนี้นั้น ثقة เชื่อถือได้ และซอฮิบ อัลอิมาม ได้กล่าวหลังจากนำเสนอรายงานหะดิษนี้ว่า " ในสายรายงานนี้ มีอบูญะฟัร อัรรอซีย์ โดยที่ได้ให้การยืนยันความเชื่อถือ โดยไม่ใช่คนเดียว (คือหลายคน) " ดู หน้า 98 ....ท่านอิบนุ อัลมุลักกิน กล่าวว่า " ท่านอิบนุซอลาหฺกล่าวว่า หะดิษนี้ เป็นหะดิษที่ได้ทำการตัดสินว่า ซอเฮี๊ยะหฺ โดยไม่ใช่คนเดียวจากบรรดานักวิชาการหะดิษ " ดู หนังสือ อัลบัดรุลมุนีร ของท่านอิบนุ อัลมุลักกิน เล่ม 3 หน้า 622

ดังนั้น บรรดานักหะดิษที่เราได้กล่าวไว้ข้างต้นนั้นส่วนมากแล้ว อยู่ก่อนจากสมัยของอิบนุตัยมียะฮฺและอิบนุก๊อยยิม ฉะนั้น อิบนุตัยมียะฮฺและอิบนุก๊อยยิมกล่าวได้อย่างไรว่า "ที่ไม่สามารถนำมาอ้างหลักฐานได้เลย ด้วยกับสิ่งที่เขาได้รายงานเพียงแค่คนเดียว จากนักหะดิษ " ??

[al-azhary]

ประเด็นที่ 10 มีนักวิชาการหะดิษระดับอวุโส ได้ทำการยืนยืนในความเชื่อถือได้ กับ อบูญะฟัร อัรรอซีย์ และพวกเขาได้ชี้แจง ด้านที่ฏออีฟของเขา คือสายรายงานที่มาจาก มุฆีเราะฮฺ ทั้งที่หะดิษกุนูตซุบหฺนี้ เราไม่ได้รายงานจาก มุฆีเราะฮฺ แต่แท้จริง ได้รายงาน จาก อัรร่อเบี๊ยะอฺ บิน อะนัส ดังนั้น เราจึงขอหยิบยกคำกล่าวของนักหะดิษในการยืนยันความเชื่อให้กับอบูญะอฺฟัร อัรรอซีย์ ดังนี้

ท่านอิมามอะหฺมัดกล่าวว่า

صالح الحديث " เขารายงานหะดิษที่ดี "

ท่านอิบนุมะอีนกล่าวว่า

كان ثقة خراسانيا ، وقال مرة أخرى : ثقة وهو يغلط فيما روى عن مغيرة

" เขานั้น เชื่อถือได้ เป็นชาวคุ่ร่อซาน และอิบนุมะอีนกล่าวครั้งอื่นอีกว่า เขานั้น เชื่อถือได้ โดยที่เขาผิดพลาดในสิ่งที่เขาได้รายงานจาก มุฆีเราะฮฺ "

ท่านอลี บิน อัลมะดีนีย์กล่าวว่า

يخلط فيما روى عن مغيرة ، كان عندنا ثقة

" เขามีความจำสับสน ในสิ่งที่เขาได้รายงานจาก มุฆีเราะฮฺ โดยที่เขานั้นเชื่อถือได้ ตามทัศนะของเรา "

ท่านอิบนุ อัมมาร อัลเมาซิลีย์ กล่าวว่า

ثقة

"เขาเชื่อถือได้"

ท่านอบูหะติมกล่าวว่า

ثقة صدوق صالح الحديث

" เขาเชื่อถือได้ พูดสัจจะ เขารายงานหะดิษที่ดี "

ท่านอิบนุ สะอัดกล่าววา

كان ثقة

"เขานั้นเชื่อถือได้"

ท่านอัลหากิมกล่าวว่า

ثقة

"เขาเชื่อถือได้"

ท่านอิบนุ อับดิลบัรริ กล่าวว่า

هو عندهم ثقة عالم بتفسير القران

" เขา ตามทัศนะของนักหะดิษนั้น เชื่อถือได้ อีกทั้งเป็นผู้รอบรู้เกี่ยวกับ ตัฟซีรอัลกุรอาน"

ท่านอิบนุ อะดีย์ ได้กล่าวสรุปคำกล่าวของนักหะดิษที่ทำการวิจารณ์ให้ชมเชยถึงความเชื่อถือว่า

ولأبى جعفر الرازى أحاديث صالحة مستقيمة يرويها، وقد روى عنه الناس وأحاديثه عامتها مستقيمة وأرجو أنه لا بأس به .

ความว่า" ให้กับอบีญะฟัร อัรรอซีย์นั้น มีบรรดาหะดิษที่ดี และเที่ยงตรง(ถูกต้อง) ที่เขาได้รายงานมันไว้ และบรรดานักหะดิษก็ได้รายงานจากเขา โดยที่บรรดาหะดิษของเขานั้น ทั้วไปแล้ว เที่ยงตรง(ถูกต้อง) และฉันหวังว่า เขานั้นไม่เป็นไร "
ดู หนังสือ อัลกามิล ของอิบนุอะดีย์ เล่ม 5 หน้า ลำดับนักรายงานที่ 1895 และดูหนังสือ ซิยัร อะลาม อันนุบะลาอฺ เล่ม 8 หน้า 250 - 251 คนลำดับ ที่ 1128 หนังสือ อัลบัดรุลมุนีร ของท่านอิบนุ อัลมุลักกิน เล่ม 3 หน้า 622 - 626 ดู ตะฮฺซีบ อัตตะฮฺซีบ เล่ม 12 หน้า 59

ดังนั้น สิ่งทั้งหมดดังกล่าว อัลบานีย์ไม่ยอมหยิบยกมากล่าว เพราะว่ามันขัดกับทัศนะส่วนตัวของเขาเอง และเช่นเดียวกับหนังสือที่ผมเคยอ่าน คือ หนังสือ " ข้อเท็จจริงที่ควรทราบ" ของ อ.ปราโมทย์ ศรีอุทัย ที่เคยเขียนวิจารณ์เรื่องกุนูตเป็นภาษาไทย โดยถอดข้อมูลจากอัลบานีย์แบบล้วนๆ แต่ช่วงหลัง ๆ นี้ ผมได้ข่าวว่า อ.ปราโมทย์ ศรีอุทัย มีใจกว้างและเป็นกลางแล้ว อัลหัมดุลิลลาห์

[al-azhary]

ต่อไปนี้ ผมจะหยิบยกนำเสนอบรรดาหะดิษที่ปฏิเสธเรื่องกุนูตและทำการวิจารณ์ เพื่อบังอะสันจะได้รู้และไม่นำไปอ้างอำพรางให้คนอื่นที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์

1- หะดิษ

وعن سعد بن طارق قال : { قلت لأبي : يا أبي إنك قد صليت خلف رسول الله صلى الله عليه وسلم وأبي بكر وعمر وعثمان وعلي فكانوا يقنتون في الفجر ؟ فقال : أي بني فحدث } رواه النسائي والترمذي
หะดิษนี้ หะซัน ตามที่ท่านอิบนุหะญัรได้กล่าวไว้

วิจารณ์

อิมามอันนะวาวีย์ได้กล่าวตอบจากหะดิษของ สะอัด บิน ฏอริก ว่า

والجواب عن حديث سعد بن طارق أن رواية الذين أثبتوا القنوت معهما زيادة علم وهم أكثر فوجب تقديمهم

" แท้จริงสายรายงานของอุลามาอฺที่ยืนยันเรื่องกุนูตนั้น พร้อมกับพวกเขาแล้ว จะเพิ่มความรู้(ที่ชัดเจน)กว่า โดยที่พวกเขามีจำนวนมากกว่า ดังนั้น จึงจำเป็นนำพวกเขามาอยู่ก่อน " ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336 ตีพิมพ์ ดารฺ อาลัม อัลกุตุบ ปี ฮ.ศ. 1423

ท่านอิมาม อัซซัยดิ อับบาส อัลมาลิกีย์ กล่าวว่า " พวกเขาได้ตอบจากคำกล่าวของ อัลอัชญะอีย์ ที่ว่า โอ้ลูกเอ๋ย มัน(กุนูต)สิ่งที่ทำขึ้นมาไหม่ ว่า คำพูดจองอัลอัชญะอีย์นี้ เป็นเพียงการวินิจฉัยของซอฮาบะฮฺคนหนึ่งเท่านั้น เนื่องจากเป็นคำพูดที่ไม่ได้อ้างถึงยังไปท่านนบี(ซ.ล.) " ดู อิบานะฮฺ อัลอะหฺกาม ชัรหฺ บุลูฆุลมะรอม เล่ม 1 หน้า 320

[al-azhary]

และมีสายรายงานอื่นอีกที่กล่าวว่าบรรดาคอลิฟะฮฺอัรรอชิดีนทั้ง 4 นั้น ได้ทำการอ่านกุนูต
ท่านอัลบัยฮะกีย์ได้รายงานไว้ใน หนังสือ อัสสุนัน อัลก๊อบรอ ของท่าน ว่า

عن العوام بن حمزة قال : سألت أبا عثمان عن القنوت فى الصبح بعد الركوع قلت : عمن ؟ قال عن أبى بكر وعمر وعثمان رضى الله عنه .

ความว่า " รายงานจาก อัลเอาวาม บิน หัมซะฮฺ เขากล่าวว่า ฉันได้ถามอบูอุษมาน จากเรื่องกุนูตในละหมาดซุบหฺ หลังจากร่อกั๊วะ ฉันกล่าวว่า จากใครหรือ ? เขากล่าวว่า จากอบูบักร อุมัร และอุษมาน " ท่านอัลบัยฮะกีย์กล่าวว่า หะดิษนี้ หะซัน ดู อัสสุนัน อัลก๊อบรอ เล่ม 2 หน้า 202

ความจริงหะดิษนี้ หะซัน ไม่ถึงขั้นซอเฮี๊ยะหฺ เพราะว่ามี อัลเอาวาม บิน หัมซะฮฺ ซึ่งมีอุลมาอฺให้การเชื่อถือและวิจารณ์ เช่น อิบนุหัซมินกล่าวว่า " เขานั้น เชื่อถือได้ และท่านอะหฺมัดได้ถือว่าเขามีหะดิษมุงกัร สาม หะดิษ " อิบนุ รอฮุวัยฮฺ และอบูดาวูดและอื่นจากทั้งสองก็กล่าว ให้ความเชื่อถือ ثقة กับเขา ท่านอัซซะฮะบีย์ได้กล่าวเกี่ยวกับตัวเขาว่า " อิบนุ อะดีย์กล่าวว่า ฉันหวังว่าเขานั้นไม่เป็นไร ท่านอะหฺมัดกล่าวว่า เขามีหะดิษที่มุงกัร(คือสามหะดิษ) และอับบาสได้รายงานจาก ท่านยะหฺยา เขากล่าวว่า หะดิษของเขานั้นไม่มีอะไร " ดู ซิยัร อะลาม อันนุบะลาอฺ เล่ม 6 หน้า 536 ท่านหะฟิซ อิบนุหะญัร ได้กล่าวไว้ใน หนังสือ อัตตักรีบ ของท่าน เกี่ยวกับ เอาวาม บิน หัมซะฮฺ ว่า " เขานั้นพูดจริง ซึ่งบางครั้งเขาคลุมเคลือ " ดู หนังสือ อัตตักรีบ หนักรายงานหะดิษที่ 5210 ดังนั้น หะดิษนี้จึงไม่ถึงขั้นซอเฮี๊ยะหฺ แต่อยู่ในระดับที่หะซัน คือมีนักรายงานที่พูดจริง เชื่อถือได้ แต่ความจำไม่ดีคลุมเคลือไปบ้าง แต่อิบนุ อัตตุรกุมานีย์ พยายามอ้างเอาหลักเกนฑ์ที่ว่า " เอาการวิจารณ์ตัวผู้รายงานอยู่ก่อนการชมเชยของนักหะดิษ" เพื่อที่จะทำการฏออีฟกับหะดิษนี้ และเพื่อให้ตรงกับทัศนะของตนเอง ทั้งที่ความเป็นจริงแล้ว คำกล่าวของท่านอัลบัยฮะกีย์นั้น ถูกต้อง อย่างไม่ต้องไม่สงสัย

ท่านอัลบัยฮะกีย์ได้รายงานไว้ใน หนังสือ อัสสุนัน อัลก๊อบรอ ของท่านเช่นกัน ว่า

وعن عبد الله بن معقل قال : قنت على رضى الله عنه فى الفجروهذا عن على صحيح مشهور

ความว่า "และรายงานจาก อับดุลเลาะฮฺ บิน มะอฺกิล เขากล่าวว่า ท่านอลี(ร.ฏ.) ได้ทำการอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺ และ(ท่านบัยฮะกีย์กล่าวว่า) หะดิษนี้ ที่รายงานจากท่านอลีนั้น ซอเฮี๊ยะหฺ เป็นที่เลื่องลือ " ดู อัสสุนัน อัลก๊อบรอ เล่มที่ 2 หน้าที่ 204

หะดิษนี้ อิบนุ อัตตุรกุมาน พยายามทำการฏออีฟ โดยอ้างว่าหะดิษนี้ สับสน مضطرب โดยที่ความจริงในเรื่องหลักปฏิบัตินั้น สมควรที่เอา " หลักฐานที่มายืนยันมาอยู่ก่อนหลักฐานที่ปฏิเสธ " ซึ่งแตกต่างกับเรื่องอากิดะฮฺ ที่ต้องมีหลักฐานยืนยันที่เด็ดขาด قطعى และมุตะวาติร

ดังนั้น ในเรื่องของหลักฐานกุนูตของบรรดาคอลิฟะฮฺทั้งสี่นั้น มีทั้งสายรายงานที่ยอมรับ المثبت และปฏิเสธ النافى โดยที่สายรายงานที่ให้การยืนยันนั้นมีจำนวนผู้รายงานมากกว่าและให้ความรู้ที่ชัดเจนกว่า และตามหลักอุซูล นั้นกล่าวว่า " المثبت مقدم على النافى " "หลักฐานที่ยืนยันนั้น ย่อมอยู่ก่อนหลักฐานที่มาปฏิเสธ" และอัลบานีย์ก็กล่าวยอมรับในหลักการดังกล่าวไว้ใน ฟิซัต ซ่อลาติลนบีย์(ซ.ล.) หน้า 170 ว่า

المثبت مقدم على النافى كما هو معروف عند العلماء

" หลักฐานที่ยืนยันนั้น ย่อมอยู่ก่อนหลักฐานที่มาปฏิเสธ เสมือนสิ่งอันเป็นที่รู้กัน ตามทัศนะของอุลามาอฺ "

[al-azhary]

2- หะดิษ

وعن ابن مسعود رضي الله عنه قال : { ما قنت رسول الله صلى الله عليه وسلم في شيء من صلاته }"
" จาก อิบนุมุสอูด (ร.ฏ.) ท่านกล่าวว่า ท่านร่อซูลุลเลาะฮฺ(ซ.ล.) ไม่เคยอ่านกุนูตในสิ่งใดสิ่งหนึ่งจากละหมาดของท่านเลย "

วิจารณ์

ท่านอิมามอันนะวาวีย์ตอบว่า

وعن حديث ابن مسعود أنه ضعيف جدا ; لأنه من رواية محمد بن جابر السخمي وهو شديد الضعف متروك ولأنه نفي وحديث أنس إثبات فقدم لزيادة العلم

" จากหะดิษของ ท่านอิบนุมัสอูดนี้ ฏออีฟอย่างมาก เนื่องจากมีสายงานจาก มุหัมมัด บิน ญิบิร อัสสะหฺมีย์ ซึ่งเขานั้น ฏออีฟอย่างมาก และหะดิษเขาถูกทิ้ง(ขัดกับหลักการทั่วไป) อีกทั้งเพราะว่าหะดิษนี้เป็นหะดิษที่ปฏิเสธ และหะดิษของท่านอะนัสนั้น เป็นหะดิษที่ยืนยันเรื่องกุนูต ดังนั้นสิ่งที่ยืนยันย่อมอยู่ก่อนปฏิเสธ เนื่องจากให้ความรู้ที่แน่นอนกว่า " ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336

3- หะดิษ

وعن أبي مخلد قال : " صليت مع ابن عمر رضي الله تعالى عنهما الصبح فلم يقنت فقلت له : ألا أراك تقنت ؟ فقال : ما أحفظه عن أحد من أصحابنا "

"รายงานจาก อบี มิคลัด ฉันได้ละหมาดซุบหฺ พร้อมกับท่านอิบนุอุมัร (ร.ฏ.) ดังนั้นท่านอุมัรไม่ได้อ่านกุนูต ฉันจึงกล่าวแก่เขาว่า อะไรที่ทำให้ท่านเห็นว่าไม่ต้องการกุนูต ท่านอิบนุอุมัรกล่าวว่า ฉันไม่ได้จำมาจากคนหนึ่งคนใดจากบรรดามิตรสหายของเราเลย "

วิจารณ์

ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวตอบว่า

وعن حديث ابن عمر أنه لم يحفظه أو نسيه وقد حفظه أنس والبراء بن عازب وغيرهما فقدم من حفظ

"จากหะดิษของท่านอิบนุอุมัรนี้ คือเขาไม่ได้จำหรืออาจจะลืม โดยที่ท่านอะนัส และท่านอัลบะรออฺ บิน อาซิบ และอื่นๆจากทั้งสอง ได้จำมัน ดังนั้น ผู้ที่จำต้องเอามาอยู่ก่อน " ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336

[al-azhary]

4- หะดิษ

وعن ابن عباس رضي الله عنهما : " القنوت في الصبح بدعة

"จากท่านอิบนุอับบาส (ร.ฏ.) กล่าวว่า กุนูตในซุบหฺนั้น บิดอะฮฺ "

วิจารณ์

ท่านอิมามอันนะวาวีย์กล่าวตอบว่า

وعن حديث ابن عباس أنه ضعيف جدا وقد رواه البيهقي من رواية أبي ليلى الكوفي وقال : هذا لا يصح وأبو ليلى متروك . وقد روينا عن ابن عباس أنه " قنت في الصبح

"หะดิษจากท่านอิบนุอับบาส (ร.ฏ.) ฏออีฟอย่างมาก และท่านอัลบัยฮะกีย์ได้รายงานจาก อบีลัยลา อัลกูฟีย์ โดยที่ท่านอัลบัยฮะกีย์กล่าวว่า " หะดิษนี้ไม่ซอเฮี๊ยะหฺ โดยที่อบูลัยลานั้น ถูกทิ้ง(คือรายงานขัดกับหลักการทั่วไป) และเราได้รายงานจากท่านอิบนุอับบาสว่า แท้จริงเขาได้กุนูตในซุบหฺ " ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336

5- หะดิษ

وعن أم سلمة { عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه نهى عن القنوت في الصبح } رواه البيهقي

"จากพระนางอุมสะละมะฮฺ จากท่านนบี(ซ.ล.) ท่านได้ห้ามจากกุนูตในละหมาดซุบหฺ" รายงานโดย อัลบัยฮะกีย์

วิจารณ์

ท่านอิมามอันนะวาวีย์ตอบว่า

وعن حديث أم سلمة أنه ضعيف ; لأنه من رواية محمد بن يعلى عن عنبسة بن عبد الرحمن عن عبد الله بن نافع عن أبيه عن أم سلمة قال الدارقطني : هؤلاء الثلاثة ضعفاء , ولا يصح لنافع سماع من أم سلمة والله أعلم

"หะดิษจากพระนางอุมสะละมะฮฺนั้น ฏออีฟ เพราะมาจากรายงานของ มุหัมมัด บิน ยะลา จากอะบะสะฮฺ บิน อับดุรเราะฮฺมาน จากอับดุลเลาะฮฺ บิน นาฟิอฺ จากบิดาของเขา จากพระนางอุมมุสะละมะฮฺ... ท่านอัดดารุกุฏนีย์กล่าวว่า ทั้งสามคนนั้นฏออีฟ และถือว่าไม่ซอเฮี๊ยะฮฺ ให้กับนาฟิอฺ ที่ได้ยิน(รายงาน)จากพระนางอุมสะละมะฮฺ " ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336

ท่านอิมามอันนะวาวีย์ได้กล่าวว่า

مذهبنا أنه يستحب القنوت فيها سواء نزلت نازلة أو لم تنزل وبهذا قال أكثر السلف ومن بعدهم أو كثير منهم وممن قال به أبو بكر الصديق وعمر بن الخطاب وعثمان وعلي وابن عباس والبراء بن عازب رضي الله عنهم رواه البيهقي بأسانيد صحيحة , وقال به من التابعين فمن بعدهم خلائق وهو مذهب ابن أبي ليلى والحسن بن صالح ومالك وداود

" มัซฮับของเรา(คือมัซฮับชาฟิอีย์) คือ สุนัตให้อ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺ ไม่ว่าจะมีภัยพิบัติหรือไม่ก็ตาม และด้วยมัซฮับนี้ ส่วนมากของสะลัฟได้กล่าวไว้ และบุคคลหลังจากพวกเขา หรือมากมายจากพวกเขา และส่วนหนึ่งจากผุ้ที่กล่าวด้วยกับมัน(แนวทางนี้) คือท่านอบูบักร อัศศิดดีก อุมัรอิบนุค๊อฏฏอบ อุษมาน อลี อิบนุอับบาส และอัลบะรออฺ บิน อาซิบ และได้รายงานจากพวกเขาโดยท่านอัลบัยฮะกีย์ ด้วยบรรดาสายรายงานที่ซอเฮี๊ยะหฺ และได้กล่าวด้วยกับมัน(แนวทางนี้) จากบรรดาตาบิอีนและบุคคลหลังจากพวกเขา และแนวทางนี้ก็คือมัซฮับของ อิบนุอบีลัยลา อัลหะซันบินซอลิหฺ อิมามมาลิก และดาวูด "ดู หนังสือ อัลมัจญฺมั๊วะ เล่ม 3 หน้า 336

والحمد لله رب العالمين

[al-azhary]

บังอะสันครับ สิ่งที่ผมได้นำเสนอไปนั้น มันไม่ใช่เป็นคุณลักษณะของคนมุก๊อลลิด แต่อย่างไรก็ตาม ผมก็ต้องยอมรับโดยสะดุจฏีว่า ผมเองก็ต้องตักลีดตามบรรดาอุลามาอฺผู้อยู่ในทางนำ ตามบรรดาหะดิษที่พวกเขารายงาน ตามบรรดาหลักวิจารณ์หะดิษของพวกเขา ตามหลักการในการวินิจฉัยหุกุ่มฟิกหฺ ด้วยการทุ่มเทในการค้นคว้าหาตำรามาอ้างอิงเท่าที่เวลาเอื้ออำนวย

สิ่งที่ผมนำเสนอไปนั้น ผมไม่ได้มีเจตนาที่จะไปบีบคอหรือคาดคั้นให้บังอะสันต้องกลับมาอ่านกุนูต เนื่องจากบังอะสันอาจจะมีหลักฐานที่บังอะสันยึดอยู่ หรืออาจจะกลัวชาวบ้านที่นับถือบังอะสันกล่าวว่าบังอะสันทำบิดอะฮฺ ผมคิดว่าประเด็นนี้อาจจะโดนใจ

ดังนั้น บังอะสันไม่อ่านกุนูตผมไม่ว่า เมื่อผมได้นำเสนอหลักฐานในเชิงวิชาการไปแล้วนั้น หากผมอ่านกุนูตในละหมาดซุบหฺ ผมจะทำบิดอะฮฺอีกหรือเปล่าครับ ?? โปรดตอบผมด้วย

والسلام

الأزهرى الشافعى