อนุรักษ์มรดกอิสลาม

[หลวงกฤษฎาวินิจ]

สมมุติถ้าผมนึกอยู่ในใจว่าถ้า อัลเลาะฮฺประทานความสำเร็จให้ผมในงานโน้นงานนี้ผมจะถือศีลอด 30 วัน ถามว่า ถ้างานที่ผมนะซัรเอาไว้สำเร็จจริงๆ ผมต้องถือศีลอดหรือเปล่าครับ

[หลวงกฤษฎาวินิจ]

เอ่อลืมไป! ถ้าเป็นไปได้ขอหลักฐานด้วยนะครับ ขอบคุณล่วงหน้าครับ

[kolis_mala]

الحمدلله والصلاة والسلام على رسول الله وبعد..؛

การนะซัร (บน) ถือเป็นอิบาดะฮฺที่จำเป็นจะต้องรักษาเอาไว้อย่างสมบูรณ์และจำเป็นจะต้องปฏิบัติตามที่นะซัรเอาไว้ ทั้งนี้เพราะการนะซัรคือการที่มุ่กัลลัฟบังคับตนเองในการทำอิบาดะฮฺหนึ่งที่ไม่ใช่สิ่งบังคับตามหลักมูลฐานของศาสนบัญญัติ

ดังปรากฏหลักฐานจากอัลกุรอานว่า : และพวกเขาทั้งหลายจงกระทำให้ครบถ้วนสมบูรณ์ซึ่งการบน (นะซัร) ของพวกเขา (ซูเราะฮฺอัลฮัจฺญ์ อายะฮฺที่ 29) และซุนนะฮฺที่ว่า : “ผู้ใดนะซัรว่าเขาจะภักดีต่ออัลลอฮฺ ผู้นั้นจงภักดีต่อพระองค์เถิด และผู้ใดนะซัรว่าเขาจะฝ่าฝืนต่ออัลลอฮฺ ผู้นั้นอย่าได้ฝ่าฝืนต่อพระองค์” (รายงานโดยอัลบุคอรีย์)

ดังนั้นเมื่อผู้ที่มีคุณสมบัติครบตามเงื่อนไข (คือมีสติสัมปัชชัญญะ, บรรลุศาสนภาวะและเป็นมุสลิม) ได้ทำการนะซัรว่าจะทำความดีที่เป็นการสร้างความใกล้ชิดกับพระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) (قُرْبَة) ด้วยสำนวน (صِيْغَة) ที่ผูกพันเอาไว้กับเงื่อนไข (مُعَلَّق بِشَرْط) อาทิเช่น ด้วยการที่บุคคลผู้นั้นกำหนดแก่ตัวเองว่าถ้าได้รับเนียะอฺมะฮฺ หรือพ้นจากสิ่งที่ไม่ดี ตนจะถือศีลอดหรือทำบุญ ในกรณีนี้ก็จำเป็นที่ผู้นะซัรต้องกระทำตามคำนะซัรนั้นอย่างครบถ้วนเมื่อเงื่อนไขที่ผูกพันเอาไว้ (คือการได้รับเนียะอฺมะฮฺหรือสอบผ่าน) นั้นเกิดขึ้น เรียกนะซัรชนิดนี้ว่า นะซัรทำความดี (نذْرُالتبرّرُ) เมื่อผู้นะซัรเปล่งวาจาตามสำนวนการนะซัรแล้ว การนะซัรก็กลายเป็นสิ่งจำเป็นที่จะต้องกระทำตามนั้น จะยกเลิกไม่ได้

ฉะนั้นผู้นะซัรจึงมีทางเลือกอยู่ 2 กรณี กล่าวคือ
1) เมื่อเงื่อนไขที่ผูกพันเอาไว้ในการนะซัรเกิดขึ้น ก็ทำตามที่นะซัรเอาไว้ คือ ถือศีลอดหรือทำบุญ
2) เมื่อเงื่อนไขที่ผูกพันเอาไว้ในการนะซัรเกิดขึ้น แต่ผู้ที่นะซัรไม่ทำตามที่นะซัรเอาไว้ก็จำเป็นต้องเสียกัฟฟาเราะฮฺเช่นเดียวกับการเสียสาบาน โดยอาศัยหลักฐานจากหะดีษที่ว่า : การนะซัรคือการสาบาน และค่าปรับ (กัฟฟาเราะฮฺ) ของการนะซัรก็คือค่าปรับในเรื่องการสาบาน (รายงานโดยมุสลิม, อบูดาวูด, อันนะซาอีย์และอิบนุมาญะฮฺ) หากไม่ปฏิบัติตามนี้ก็ถือว่าผู้นั้นมีโทษเนื่องจากการผิดคำพูดและสัญญาที่ให้ไว้กับพระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) และเป็นการละทิ้งสิ่งที่เป็นวาญิบอันเกิดจากการเปล่งวาจานะซัรนั้น

والله أعلم بالصواب